Na het grote verlies bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2010 – de zwaarste in de geschiedenis van het CDA – stelde het partijbestuur een commissie in die de electorale teruggang moest onderzoeken. Onder leiding van het voormalige Tweede Kamerlid Léon Frissen presenteerde die in november haar rapport Verder na de klap. In grote lijnen stelde de commissie dezelfde diagnose als haar voorgangster in 1994, de commissie-Gardeniers: in het CDA als regeringspartij was de macht geconcentreerd geraakt in een inner circle rond de partijleider en was tegelijk het interne debat verstomd teneinde risico’s te vermijden. Het gevolg was dat de leden zich niet meer gehoord voelden. Na de verdere teruggang van het CDA bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2012 analyseerde een commissie die werd voorgezeten door de burgemeester van ’s-Hertogenbosch, Ton Rombouts, onder meer de verkiezingscampagne. Haar rapport Om eenheid en inhoud verscheen in oktober 2012. Op voorstel van beide commissies werd de mogelijkheid ingevoerd om kandidaat-Kamerleden in regionale directe voorverkiezingen aan te wijzen, maar daarvan werd nauwelijks gebruik gemaakt. Bij de voorbereidingen van de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 organiseerde alleen de provinciale afdeling Utrecht een primary.
Begin 2011 vonden voor het eerst partijvoorzittersverkiezingen nieuwe stijl plaats. In een ‘open voorverkiezing’ ging de strijd tussen zes kandidaten. Na de eerste stemronde waaraan de partijleden (via de telefoon of website) konden deelnemen bleven er twee over; vervolgens wezen de leden in de tweede stemronde Ruth Peetoom als nieuwe partijvoorzitter aan. Dezelfde procedure werd gevolgd bij de aanwijzing van de lijsttrekker voor de Tweede Kamerverkiezingen van 2012. Opnieuw waren er zes kandidaten geselecteerd. Ditmaal was één stemronde voldoende, omdat Sybrand van Haersma Buma (sinds het aantreden van het eerste kabinet-Rutte in oktober 2010 voorzitter van de Tweede Kamerfractie) de meerderheid van de stemmen behaalde (51,4%).
Naar aanleiding van het rapport van de commissie-Frissen werd in 2011 de werkgroep Organisatie ingesteld, die voorstellen deed om het CDA om te vormen tot een ‘netwerkpartij’. Er werden een paar jaar later rond een aantal thema’s visiegroepen ingesteld, die bestonden uit deskundige leden en niet-leden. De voorstellen van deze groepen werden gebruikt bij de opstelling van het programma voor de Tweede Kamerverkiezingen in 2017. Daarna werden ze vervangen door vijf kerngroepen, die gebruik konden maken van expertisenetwerken om over specifieke onderwerpen binnen de partij discussies te starten en adviezen uit te brengen.
In 2016 werd het gemengde stemsysteem dat werd gebruikt op het partijcongres afgeschaft. De provinciale afdelingen, het CDAV en het CDJA verloren hun extra stemmen, waardoor elk lid voortaan een gelijkwegende stem had.
In 2017 werd een Taskforce Politieke Partij nieuwe stijl ingesteld die de partijorganisatie van het CDA onder de loep moest nemen. In september 2019 stelde het partijbestuur het ‘eindvoorstel’ voor de hervorming van de landelijke bestuursstructuur vast. De ingrijpende voorstellen beoogden de organisatie ‘slanker, meer doelgericht, slagvaardiger en wendbaarder’ te maken. Het monistische model diende plaats te maken voor dualistische verhoudingen. Het partijbestuur en – als onderdeel daarvan – het dagelijks bestuur moesten uit elkaar gehaald en omgevormd worden tot een verenigingsraad respectievelijk een landelijk bestuur. Dat laatste orgaan kreeg uitvoerende en besluitvormende bevoegdheden (net als eerder het partijbestuur); de verenigingsraad stond meer op afstand en had een adviserende en klankbordfunctie. Verder moest het CDA worden omgevormd tot een ‘laagdrempelige open netwerkpartij’, onder meer door binnen de partijorganisatie ruimte te bieden aan thematische en doelgroepnetwerken.
Ook in de 2010-2020 nam het aantal leden af. In 2010 telde partij nog 67.592 leden en in 2020 waren dit er 39.187. Het CDA was sinds 1980 qua leden de grootste partij van Nederland – aan die koppositie was nu een einde gekomen; het moest nu genoegen nemen met de derde plaats.
