Op 15 december 1977 werd de Stichting Studiecentrum CDA bij notariële akte opgericht, als voorloper van het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA (WI). ‘Het instituut heeft als doel het (doen) verrichten van wetenschappelijke arbeid ten behoeve van het CDA op basis van de grondslag van het CDA en in aansluiting op het Program van Uitgangspunten. Het instituut geeft gedocumenteerde adviezen over de hoofdlijnen van het beleid, hetzij op eigen initiatief of op verzoek van het CDA en/of van de leden van het CDA in vertegenwoordigende lichamen.’
Sinds 1972 waren de denktanks van de KVP, ARP en CHU langzaamaan naar elkaar toegegroeid en publiceerden ze al enkele gezamenlijke beleidsrapporten. Het nieuwe Studiecentrum werd ook belast met het formuleren van de nieuwe beginselen van de partij, wat in 1978 uitmondde in het rapport Grondslag en politiek handelen. Tijdens de partijraad van 21 november 1981 werd besloten om de naam van de Stichting Studiecentrum CDA te wijzigen in Stichting Wetenschappelijk Instituut voor het CDA (WI). Het gebruik van het woordje ‘voor’, als uitdrukking van een dienstbare opstelling, was een bewuste keuze.
Het instituut geeft beleidsadviezen voor de lange termijn – hetzij op eigen initiatief, of op verzoek van het CDA en/of van de partijleden in vertegenwoordigende lichamen. Daarnaast heeft het WI sinds 1980 zijn eigen tijdschrift: Christen Democratische Verkenningen. Het instituut is onafhankelijk van de partij, al staat het daar niet volledig los van. Afhankelijk van de context en de politieke situatie zijn er periodes aan te wijzen waarin het WI en de partij meer en minder nauw bij elkaar betrokken waren.
Het WI heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de doordenking van politieke en maatschappelijke vraagstukken. Ook was het meerdere malen als penvoerder betrokken bij de totstandkoming van de verkiezingsprogramma’s en visiedocumenten. Verder heeft het WI een aantal invloedrijke rapporten uitgebracht, zoals Publieke gerechtigheid (1990), over de rol van de overheid in de samenleving; Nieuwe regie in de zorg (2001), over de noodzaak van een andere financiering van het Nederlandse zorgstelsel; De druk van de ketel (2001), over het levensloopstelsel; en diverse rapporten over de vlaktaks, zoals Een sociale vlaktaks (2009).
Onder anderen oud-europarlementariër Arie Oostlander, oud-senator Jos van Gennip en oud-minister Ab Klink waren directeur van het WI. Ook werkte oud-premier Jan Peter Balkenende jarenlang bij het instituut. Het WI is aangesloten bij het Wilfried Martens Centre for European Studies, de Europese denktank die gelieerd is aan de Europese Volkspartij (EVP).
Publicaties en bronnen