In de jaren voor de fusie van het CDA was er twijfel of de katholieke KVP en de protestantse ARP en CHU op inhoudelijke gronden wel konden samengaan. De nota Op weg naar een verantwoordelijke maatschappij. Het politiek en organisatorisch profiel van een christendemocratische partij uit 1972 maakte de weg hiervoor vrij en formuleerde uitgangspunten voor een helder christendemocratisch profiel.
Niet bij brood alleen (1977-1981), verwijzend naar het bijbelboek Mattheus 4, was in 1977 het eerste gezamenlijke verkiezingsprogramma. De programcommissie onder leiding van CDA-voorzitter Piet Steenkamp formuleerde in het eerste deel de uitgangspunten voor de nieuwe partij, waaronder de ‘menselijke verantwoordelijkheid’, het spreiden van macht en ‘de erkenning van het menselijk leven als een gave van God’. Het bijna 25.000 woorden tellende Niet bij brood alleen staat bekend als een vooruitstrevend programma dat aanstuurde op sociale zekerheid, solidariteit en internationale hulp, waarbij de oproep tot een ‘verantwoordelijke samenleving’ centraal stond. Het woord ‘verantwoordelijk’ komt in het programma maar liefst 85 keer voor. Zo constateerde de programcommissie dat Nederland onvoldoende overeenkomsten vertoonde met een ‘echt verantwoordelijke samenleving’. Immers, voor het vormgeven van de toekomst en het oplossen van problemen moeten de mensen ‘samen verantwoordelijkheid’ aanvaarden: ‘niet alleen aan onze eigen boterham-met-beleg denken, maar ons mede-verantwoordelijk weten voor wat er met de wereld en met de schepping gebeurt’.
In 1979 werd het Program van Uitgangspunten van het CDA vastgesteld, dat was opgesteld door een commissie onder leiding van Sjeng Kremers, commissaris van de koningin in Limburg. Het fungeerde vanaf 1980 voor de nieuwe partij als beginselprogramma en zou in 1993 worden geactualiseerd. De commissie onderscheidde vier christendemocratische kernbegrippen: gerechtigheid, gespreide verantwoordelijkheid, solidariteit en rentmeesterschap. Bij alle onenigheid over de grondslag en de politieke koers in de aanloop naar het CDA, is er over de keuze voor de vier kernbegrippen nauwelijks verschil van mening geweest.
Hoogleraar rechtswetenschap Hans Franken leidde de commissie die het verkiezingsprogramma Om een zinvol bestaan voor de jaren 1981-1985 schreef. Er werden maar liefst 1200 amendementen ingediend, waarbij met name werd gediscussieerd over de reorganisatie van de politie en het kernwapenvraagstuk. Het was de tijd dat het CDA als leden- en debatpartij floreerde en de afdelingen en kamerkringen veelvuldig gebruik maakten van de amenderingsmogelijkheid. Ook in dit programma stond het nemen van verantwoordelijkheid door de samenleving centraal. Waar in Niet bij brood alleen daarbij een grote rol aan de overheid werd toegedicht, stelde dit programma echter dat er een cultuuromslag nodig was waarin de maatschappij méér en de overheid mínder moest doen. De ondertitel luidde dan ook: ‘Nieuwe wegen naar een verantwoordelijke samenleving’.
Door de snelle val van het tweede kabinet-Van Agt kwamen er in september 1982 vervroegde Tweede Kamerverkiezingen. Om niet een geheel nieuw programma te hoeven schrijven, presenteerde het CDA een bijvoegsel van ongeveer 20 pagina’s bij het een jaar eerder uitgekomen programma Om een zinvol bestaan. Het eerdere programma telde 39.987 woorden, met het bijvoegsel werden dat er 44.534. Het is daarmee het langste verkiezingsprogramma van het CDA tot nu toe. De visie ten opzichte van 1981 bleef ‘onaangetast’, zij het dat met name de ontwikkelingen op sociaal-economisch gebied aanleiding gaven voor een actualisering. Centraal in het bijvoegsel stond verdergaande loonmatiging, hervorming van het stelsel van sociale voorzieningen, terugdringing van het financieringstekort en het afstoten van overheidstaken (privatisering).
