Programma's 2020 - heden

Knapen, voorzitter van de commissie die het verkiezingsprogramma voor 2021-2025 schrijft.
Knapen, voorzitter van de commissie die het verkiezingsprogramma voor 2021-2025 schrijft.

In november 2019 verscheen de notitie Zij aan zij. Toekomstperspectief voor Nederland in 2030, opgesteld door een commissie van het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA (WI), waarin een visie werd ontwikkeld op Nederland anno 2030. Na een debat met leden en niet-leden werd in juli 2020 de definitieve versie vastgesteld. Het rapport werd gebruikt bij de opstelling van het programma Nu doorpakken voor de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021. Vervolgens zou het WI de beleidsrichtingen nader uitwerken.

Op 11 februari 2020 werd bekendgemaakt dat een commissie onder leiding van Ben Knapen, CDA-fractievoorzitter in de Eerste Kamer, is ingesteld om het CDA-verkiezingsprogramma voor 2021-2025 te schrijven. Om ideeën en suggesties te verkrijgen waren in het land CDA100-bijeenkomsten gepland in alle provincies. Omdat door de coronacrisis deze opzet niet door kon gaan, werd de virtuele 'Tweede Huiskamer der Staten-Generaal' gelanceerd. In dit online platform konden leden en niet-leden vanuit hun huiskamer reageren op stellingen en voorstellen doen voor het verkiezingsprogramma. Ruim 2000 leden en niet-leden leverden een bijdrage. De bespreking en vaststelling van het concept-programma, met als titel Zorg voor elkaar, werd in verband met het aftreden van Hugo de Jonge als lijsttrekker uitgesteld. Met de komst van Wopke Hoekstra als nieuwe lijsttrekker werden er een aantal extra bestuursamendementen ingediend, zodat de nieuwe lijsttrekker zijn stempel kon drukken op het programma. Het ging hier met name om wijzigingen op het gebied van gezinspolitiek, zorg, arbeidsmarkt en belastingen. Dit bracht het aantal amendementen op ruim 400. De titel van het programma werd gewijzigd naar Nu doorpakken. Het programma werd op 16 januari 2021 vastgesteld.

Met Nu doorpakken wordt de nadruk gelegd op het doorbreken van de ‘liberale tijdsgeest’, het herstel van vertrouwen in de overheid en het belang van de democratische rechtsstaat. Diverse voorstellen worden gedaan ‘om de basis op orde te brengen’. Zo wordt er gepleit voor de terugkeer van de basisbeurs voor studenten en van een vast contract, voor het bouwen van één miljoen woningen (en een minister van Volkshuisvesting) en voor de aanpak van ondermijning en criminaliteit. Verder is er veel aandacht voor het herstel van het evenwicht tussen de burger, de markt en de overheid, met een nieuw sociaal contract. Ook de focus op de regio valt op, met woningbouwprojecten buiten de Randstad, een regionaal kiesstelsel, regioziekenhuizen en ook lokale vrije dagen voor streekfeesten.

De verenigingsraad van het CDA verzocht na het verlies bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart 2021 Richard van Zwol, voorzitter van het WI, te rapporteren over de herkenbaarheid en het profiel van het CDA. Aan de hand van vele gesprekken die hij in de partij had gevoerd, presenteerde Van Zwol begin september zijn verslag Recht doen, gezond leven, verschil verbinden. Samen verantwoordelijk zijn voor Nederland. Het rapport bevatte een agenda voor ‘moedige christendemocratische politiek’, dat ‘herstel van vertrouwen van de eigen leden en van de kiezer in ons CDA’ beoogde. Volgens Van Zwol diende het CDA ‘midden in de samenleving’ te staan, gericht op het verbinden van mensen en het overbruggen van maatschappelijke tegenstellingen.